مرجع الکترونیک

راهنمای کامل مقاومت ها

سید محمد صدر — 2019-03-12T15:03:23+01:00

راهنمای کامل مقاومت ها

Resistor Sizes and Packages

/http://www.resistorguide.com/resistor-sizes-and-packages

SMD resistor sizes

اندازه مقاومت نوع های اس ام دی

Solder pad land pattern
الگوی لایه لحیم در نوع SMD و MELF

Axial resistor size

اندازه مقاومت های خوابیده یا اکسیال

MELF resistor package sizes

اندازه مقاومت ها در پکیج مِلف (MELF)

منبع:

/http://www.resistorguide.com

کتابخانه های آلتیوم دیزاینر

سید محمد صدر — 2018-06-14T19:15:00+01:00

کتابخانه های آلتیوم دیزاینر

دانلود چند تا کتابخانه مهم و کاربردی برای نرم افزار آلتیوم دیزاینر

دوستا سایت http://www.4shared.com/ هم فیلتر شد. متاسفانه مجبوریم به سایت های آپلود داخلی رجوع کنیم.

در این پست چند کتابخانه مهم و لینک دانلود کتابخانه اصلی رو براتون قرار میدم.

http://s9.picofile.com/file/8329235626/Elko_SMD_capsitor_IntLib.html

http://s8.picofile.com/file/8329235700/LCD_Disply_LibPkg.html

http://s9.picofile.com/file/8329235776/Library_IEEE471_IntLib.html

http://s9.picofile.com/file/8329235784/LM324N_IntLib.html

http://s8.picofile.com/file/8329235800/LM386_IntLib.html

http://s8.picofile.com/file/8329235818/LM741_IntLib.html

http://s9.picofile.com/file/8329235850/My_Library_IntLib.html

http://s8.picofile.com/file/8329235868/My_lib_IntLib.html

http://s8.picofile.com/file/8329235892/NE555_DIP_8_IntLib.html

http://s8.picofile.com/file/8329235934/usefully_Library_IntLib.html

دانلود کتابخانه اصلی از سایت آلتیوم (بدون نیاز به فیلتر شکن و با سرعت قابل قبول)

""http://valhalla.s3.amazonaws.com/AD10-Libraries/Libraries.zip""

""این پست را نیز میتوانید در کانال تلگرام ما دنبال کنید""

مدار منبع تغذیه دوبل خطی 0-30 ولت 3 آمپر

سید محمد صدر — 2017-07-23T20:37:35+01:00

مدار منبع تغذیه دوبل خطی 0-30 ولت 3 آمپر

در منابع تغذیه خطی توان 40 درصد تلف میشود که قابل توجه میباشد ولی در کل تثبیت خوبی دارن و نیاز ما در توان‌های پایین را برطرف می‌کند و در این مدارات حجم ترانسفورماتور نیز زیاد می‌باشد. راندمان آن‌ها پایین می‌باشد و در توان‌های بالا نیاز به رادیاتور (هیت سینک) داشته باشد. این مقایسه‌ها نسبت به منابع تغذیه سوئیچینگ میباشد و در کل همین منابع تغذیه خطی نیاز ما را برآورده می‌کند. اما برای جای کمتر، راندمان بالا، دقت بیشتر و هزینه بالا یک منبع تغذیه سوئیچینگ بنظر خوب می‌رسد. البته راندمان بالا به معنای این است که تلفات توان کم می‌شود و به اندازه همان توان تلف شده در منبع تغذیه سوئیچینگ نسبت به خطی هم به بار می‌رسد. خب به این نکته هم توجه کنید که طراحی منابع تغذیه خطی به مراتب از منابع سوئیچینگ ساده تر و راحت تر می‌باشد، طراحی منبع سوئیچینگ دشوار می‌باشد. خب در شکل زیر بلوک منبع تغذیه خطی رو می‌بینید.

لینک دانلود کتاب و فایل های شبیه ساز و ترسیم مدار:

کتاب:

https://www.4shared.com/office/DZVsiq9Yca/Dual_Power_Supplay_0-30V_3A_Li.html

شبیه سازی و ترسیم مدار:

https://www.4shared.com/folder/mcVstJoq/P-S_0-30V_3A_Line.html

https://www.4shared.com/folder/1YxU4CvP/Simulation.html

مرجع الکترونیک

سید محمد صدر — 2017-06-19T17:09:13+01:00

مرجع الکترونیک

ما را در شبکه های اجتماعی زیر دنبال کنید:

Site:

http://www.mElectronics.ir/

Instagram:

https://www.instagram.com/melectronics.ir/?hl=en

Telegram:

http://t.me/mElectronics

http://t.me/IEEE471

Blogger:

https://electronic471.blogspot.com/

Youtube:

https://www.youtube.com/channel/UCKQnagFvI-oSEzvIshP0SNw?view_as=subscriber

Aparat:

https://www.aparat.com/u_3428217

Email:

msadr471@gmail.com

مدار جمر موبایل

سید محمد صدر — 2016-10-01T17:30:17+01:00

مدار جمر موبایل

سلام دوستان

خب فایل PDF مدار جمر موبایل هم آماده شده، برای دانلود در وبلاگ قرار میدم. امیدوارم که درست استفاده کنید و موفق باشید.

برای جمع اوری این اطلاعات و تصاویر از کتاب های ذکر شده در پست های قبلی استفاده شده و هم چنین دیتاشیت کامل قطعات در فایل اصلی موجود می باشد.

برای شبیه سازی و کشیدن مدار هم از نرم افزار پروتئوس و آلتیوم دیزاینر و تا حدودی از مولتی سیم کمک گرفته شد.

لینک دانلود فایل PDF مدار جم موبایل:

http://www.4shared.com/office/PCQDCvwNba/_____.html

دانلود فوتپرینت و کتابخانه آی سی CVCO55CL و CVCO55BE و PF08109B

سید محمد صدر — 2016-09-30T08:01:25+01:00

دانلود فوتپرینت و کتابخانه آی سی CVCO55CL و CVCO55BE و PF08109B

http://www.4shared.com/zip/Xv7XZoz9ce/Library.html

خب اینم دو تا عکس از فوتپرینت این سه آی سی:

نکته: فوتپرینت CVCO55CL با CVCO55BE یکی هست!

دانلود دیتاشیت قطعات مدار جمر

سید محمد صدر — 2016-09-30T06:35:29+01:00

دانلود دیتاشیت قطعات مدار جمر

آی سی NE555 تایمر:

http://pdf1.alldatasheet.com/datasheet-pdf/view/17972/PHILIPS/NE555/+058J4UL.hKpRudSICwD+/datasheet.pdf

آی سی LM386 تقویت صدا:

http://pdf1.alldatasheet.com/datasheet-pdf/view/8887/NSC/LM386/+57JJuIOzZKMAzv+/datasheet.pdf

آی سی LM741 یا UA741 تقویت کننده عملیاتی آپ امپ:

http://pdf1.alldatasheet.com/datasheet-pdf/view/53589/FAIRCHILD/LM741/+_3W8-UwYhRDpKxHeRT.Dz+/datasheet.pdf

آی سی PF08109B تقویت کننده قدرت RF:

http://www.rf-microwave.com/datasheets/4246_HITACHI_PF08109B_01.pdf

آی سی های CVCO55CL و CVCO55BE

http://www.crystek.com/microwave/admin/webapps/welcome/files/vco/cvco55cl-0925-0970.pdf CVCO55CL-925-970MHz

http://www.crystek.com/microwave/admin/webapps/welcome/files/vco/cvco55be-1785-1900.pdf CVCO55BE-1785-1900MHz

مدار جمر موبایل

سید محمد صدر — 2016-09-29T14:18:55+01:00

مدار جمر موبایل (مختل کننده موبایل)

خب فایل word نوشته شد و من برای دوستان نسخه PDF این فایل رو قرار میدم.

خب دوستان همون طور که میدونن داخل کشور ما کپی رایت رعایت نمیشه و منم به همین خاطر فایل PDF رو میذارم (البته به همینم شک دارم)!

همراه این فایل PDF شما دوستان نیاز مند چند مدار شبیه سازی و شماتیک و PCB هستید که باید دانلود کنید.

مدار شبیه سازی شده با پروتئوس

بخش IF:

http://www.4shared.com/file/RoFEHThPce/IF-Section.html

بخش نویز:

http://www.4shared.com/file/-5L2lZTdba/NOISE_GENERATION.html

بخش منبع تغذیه:

http://www.4shared.com/file/iZEIxTOMba/Power_Supply_For_Jammer.html

بخش ژنراتور موج مثلثی:

http://www.4shared.com/file/F1i43lUoce/Triangular_Wave_Generator.html

شماتیک کامل و جزئی بخش ها با آلتیوم دیزاینر

بخش IF:

http://www.4shared.com/file/1mcoPPdRba/IF-Section.html

بخش منبع تغذیه:

http://www.4shared.com/file/8wC_L_pkce/Power_Supply.html

بخش RF:

http://www.4shared.com/file/lTGHDGiyba/RF-Section.html

کل مدار:

http://www.4shared.com/file/-YZU417Uba/Jammer.html

PCB کل مدار

http://www.4shared.com/file/ukro_VJqce/Jammer.html

http://www.4shared.com/file/-KuG4m4Eba/Jammer.html

خب این فایل ها با نرم افزار های پروتئوس و آلتیوم دیزاینر شبیه سازی و کشیده شده اند.

لینک دیتاشیت قطعات رو هم براتون میذارم.

فایل Zip شده PCB و شماتیک مدار برای شما قرار دادم:

http://www.4shared.com/zip/o4xhu7Ufba/471.html

اینم شبیه سازی مدار با پروتئوس:

http://www.4shared.com/zip/Cb67FcC4ce/471_2_.html

رمز تمامی فایل ها: www.electronics.mihanblog.com

هر مشکلی پیش اومد بگید تا برطرف کنم.

جمر موبایل

سید محمد صدر — 2016-09-16T10:46:21+01:00

دانلود فایل های مورد نیاز

خب توی پست قبلی توضیحات مورد نظر داده شد حالا این چند تا کتاب رو دانلود کنید (زبان انگلیسی).

خب منم اول از این کتاب ها کمک گرفتم به همین خاطر گفتم که در اختیار شما دوستان هم بذارم.

لینک کتاب های مورد نظر:

اولی:

http://www.4shared.com/zip/diwoLUz7ba/Jammer.html

دومی:

http://www.4shared.com/zip/nWXs736qce/Jammer_2.html

سومی و چهارمی:

http://www.4shared.com/rar/yEb2dJZcce/Jammer_3-5.html

ضمناً من منتظرم تا قطعات این مدار رو گیر بیارم نصب کنم و جواب بگیرم بعد یه کتاب که ترجمه این ها باشه براتون میذارم

جمر موبایل (Mobile Jammer)

سید محمد صدر — 2016-09-16T10:01:12+01:00

جمر موبایل

قصد دارم یک وسیله ای که خیلی دوستان دنبال اون میگردن. خب اول از همه بگم که باید این مطالب پایین رو خوب بخونید، بعد به سراغ مدار و توضیحات دیگه میریم.

جمر چیست

نوفه ساز یا جمر دستگاهی برای ایجاد نویز سفید در دامنه بالا ست که برای حذف امواج مؤثر فرکانس بالا استفاده می‌شود. در اصطلاح تجاری به این دستگاه کور کننده آنتن موبایل یا مسدود کننده نیز اطلاق می‌شود.

بدین ترتیب به محض روشن شدن دستگاه، آنتن دهی کلیه موبایل‌ها (بسته به نوع دستگاه تا شعاع‌های مختلف) قطع می‌شود و در این میان هرچه که فاصله شما از دکل مخابراتی بیشتر باشد کارایی دستگاه بیشتر می‌شود. به مجرد خاموش شدن دستگاه نیز مجددا آنتن دهی تلفن همراه به حالت قبل برگشته و ارتباط بین موبایل و فرستنده امواج تلفن همراه دوباره برقرار می شود.

اما در خصوص استفاده از این تجهیزات، تذکرات مختلفی از سوی سازمان تنظیم مقررات ارتباطات رادیویی (ITU) داده شده و به طور کل استفاده از دستگاه‌های مسدودکننده تلفن همراه عملی غیرقانونی عنوان شده است؛ به نحوی که به گفته معاون نظارت و اعمال مقررات رگولاتوری، استفاده از مسدودکننده‌های تلفن همراه، فقط با دریافت مجوز از سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی مجاز است.

حسین فلاح جوشقانی در این باره تاکید دارد: ضوابط فنی و مقررات مسدودکننده‌های تلفن همراه، از سال ۱۳۸۸ در کشور لازم‌الاجرا بوده و براساس این ضوابط، استفاده از مسدودکننده‌های تلفن همراه تنها درصورت دریافت مجوز از رگولاتوری و فقط در موارد مشخص شده در این مصوبه مجاز است.

وی افزود: عمده مسدودکننده‌های غیرمجاز دارای توان تشعشعی بالاتر از حد استاندارد هستند که علاوه بر آسیب رساندن به شبکه‌های ارتباطی و اختلال در خدمات‌رسانی به مردم، سلامت افرادی را که در معرض امواج این تجهیزات قرار می‌گیرند، به خطر می‌اندازند.

به گزارش ایسنا، معاون نظارت و اعمال مقررات رگولاتوری درباره پیامدهای استفاده از تجهیزات مسدودکننده تلفن همراه افزود: در برخورد با کسانی که بدون مجوز از سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیوئی از مسدودکننده‌های تلفن همراه (jammer) استفاده کرده و در شبکه رادیوئی اپراتورهای تلفن همراه اختلال ایجاد می‌کنند، دستگاههای غیرمجاز آنان جمع‌آوری ‌شده و به صورت قانونی با آنان برخورد می‌شود.

مکانیزم

عملکرد جمر‌ها مسدود کننده های فرکانس بالا به طور خلاصه به این صورت است:

1- ایجاد نویز سفید.

2- مهار شبکه سلولی در یک قسمت از سلول هدف.

3- در نهایت با افزایش فوق العاده دامنه، توان سیگنال تولید شده جمر، افزایش یافته و سیگنال مفید ارسالی را از بین می‌برد.

نتیجه این فرآیند تخریب یک قسمت از شبکه مجازی سلولی مخابراتی و تخریب تمام سیگنالهای فرکانس هدف در محدوده مؤثر دستگاه است.

انواع جمر

فرم اصلی و اولیه جمر در بالا تشریح شد اما اخیرا با پیشرفت روز افزون سرعت شبکه های مخابراتی و افزایش پهنای باند، نسل سوم و چهارم و شبکه بلوتوث، جمر‌هایی جهت مهار این شبکه ها نیز تولید و روانه بازار شده است.

عوارض

جمرها (مسدود کننده آنتن موبایل) یکی از مورد بحث ترین عناصر الکترونیک- مخابرات در بین مهندسین پزشکی و دانشمندان علم طب هستند. این نگرانی‌ها به خاطر این هستند که تلفن همراه از خود امواج الکترومغناطیسی در مقیاس مایکروویو ساطع می‌کند. پس با در نظر گرفتن همین نکته که خود تلفن همراه امواج فرکانس بالایی تولید می‌کنند که موجب آسیب به بدن انسان می‌شود، استفاده از جمر نیز بالطبع موجب زیان خواهدشد.

پزشکان، حالت تهوع و پرخاشگری را ساده ترین عوارض این امواج معرفی کرده‌اند. اما در حالت‌های پیشرفته، ضعف نخاعی، کم سویی چشم، اختلال حواس، روان پریشی و حتی در مواردی نازایی زنان و عدم امکان بارور سازی در مردان و حتی تولد نوزاد ناقص الخلقه را از عوارض این دستگاه معرفی نموده و برای استفاده از این دستگاه هشدار داده‌اند.

در ایالات متحده استفاده گسترده و طولانی مدت این دستگاه ممنوع شده و دادگاه ایالتی میشیگان ۶ ماه تا ۳ سال زندان جهت تولید و فروش این دستگاه در نظر گرفته است.

اتحادیه اروپایی نیز انگلستان را به عنوان تنها حمایت کننده از تولید جمر تحت فشار قرار داده است. تنها در کشور چین تولید و فروش این دستگاه قانونی و با حمایت چند کشور دیگر ادامه دارد.

ITU، سازمان تنظیم مقررات رادیویی جهانی نیز تولید و انتشار امواجی با فرکانس مورد استفاده در جمرها ممنوع کرده است.

در ایران نیز، اخیرا وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی طی بخشنامه‌ای به تمامی دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور از آن‌ها خواست جلوی استفاده از این دستگاه گرفته شود.

خب بنظر خوب نمیرسه که من نحوه ساختنش رو بگم اوضاع خطریه جرم داره!

یک نکته ای رو همین اول بگم: اینکه دیتاشیت تمام قطعات رو حتماً دانلود کنید و بخشIF رو حتماً روی برد بورد تست و به قسمت RF بدید، بعد مونتاژ کنید.

این عکس جمر من نیست، این عکس مال یه کتاب (به زبان انگلیسی) بود که چند تا دانشجوی اُردنی درست کردن!

خب دوستان همینطور که این نوشته های بالا استفاده از این وسیله رو ممنوع کردن، قصد من از گذاشتن این فایل داخل اینترنت اینه که اگه ساخت این مدار به پروژه درسی کسی کمک کنه میتونه استفاده کنه، سعی کنید از این وسیله استفاده ناصحیح نکنید و بیشتر برای بالا بردن سطح علمی تون باشه. خودم میسازمش برای پروژه نوبت اول یا دوم، سال سوم هنرستان هستم رشته الکترونیک.

دیود (Diode)

سید محمد صدر — 2016-07-26T06:36:58+01:00

دیود

دیود یکی از پرکاربرد ترین قطعات در صنعت الکترونیک می باشد و بیشتر ان را با نام یکسوساز می شناسند بعداً در مورد یکسوسازی توضیحات بیشتری خواهیم داد.

کلاً دیود جریان را فقط در یک جهت عبور میدهد اگv به شکل زیر دقت کنید متوجه میشوید. نماد فنی آن هم همین موضوع را به طور کامل مشخص میکند.

خب دیود از اتصال دو نیمه هادی نوع N و P به یکدیگر ساخته می شوند.

P: Positive ناحیه مثبت

N: Negative ناحیه منفی

اتصال نیمه های N و P به یکدیگر

اول از همه باید بدانیم این نیمه هادی ها چه هستند اگر کمی از شیمی سر در بیاورید این مطلب را به خوبی خواهی فهمید. نیمه هادی ها از ژرمانیم و سیلیسیم هستند ولی %90 اوقات از سیلیسیم می سازند.

ساخت کریستال نیمه هادی نوع N

نیمه‌هادی نوع N گونه‌ای از نیمه‌هادی‌های غیرذاتی است که آلایش آن به وسیلهٔ اتم‌های دهنده انجام شده‌است و به این وسیله الکترون‌های آزاد بیشتری در مادهٔ نیمه‌رسانای میزبان فراهم آمده است. (برای نمونه با تزریق فسفر در سیلیسیم)

به بیان دیگر نیمه‌هادی‌های نوع N، از ترکیب یک نیمه‌هادی خالص با عناصری که دارای اتم‌های پنج‌ظرفیتی هستند (مانند آرسنیک) به دست می‌آید. در پیوند کووالانسی بین اتم ناخالصی با اتم‌های نیمه‌هادی میزبان، یک الکترون اضافه به وجود خواهد آمد که از مدار والانس یک اتم به اتم دیگر حرکت نامنظمی دارد و پایدار نیست. با توجه به بیشتر بودن تعداد الکترون‌ها از حفره‌ها در نیمه‌هادی نوع N، در این نیمه‌هادی به الکترون‌ها حامل‌های اکثریت و به حفره‌ها حامل‌های اقلیت گفته می‌شود.

ساخت کریستال نیمه هادی نوع P

نیمه‌هادی نوع پی گونه‌ای از نیمه‌هادی‌ها است که به وسیلهٔ آلایش یک نیمه‌رسانای با اتم‌های پذیرنده به دست می‌آید و از این راه حامل‌های بار آزاد مثبت (حفره‌ها) در نیمه‌هادی افزایش می‌یابند.

در لایهٔ آخر نیمه‌هادی‌های خالص مانند سیلیسیم یا ژمانیم تنها چهار الکترون والانس وجود دارد. ناخالصی تزریق‌شده به نیمه‌هادی عنصری با اتم‌های سه‌ظرفیتی مانند آلمینیوم است. در نتیجه در چهار پیوند کووالانسی ایجاد شده به بین اتم‌های ناخالصی و نیمه‌هادی، یکی از پیوندها ناقص خواهد شد و حفره‌ای به وجود می‌آید که الکترون‌های لایهٔ والانس اتم‌های مجاور دائماً سعی می‌کنند آن را پر کنند و بنابراین حفره پایدار نخواهد ماند. با توجه به بیشتربودن تعداد حفره‌ها از الکترون‌ها در این نیمه‌هادی به حفره‌ها حامل‌های اکثریت و به الکترون‌ها حامل‌های اقلیت گفته می‌شود و کریستال حاصل را نیمه‌هادی نوع پی (پی مخفف positive در انگلیسی و به معنای مثبت است) می‌گویند.

بایاس معکوس (مخالف)

در بایاس معکوس دیود قطع است و هیچ جریانی از خود عبور نمیدهد و عرض ناحیه سد زیاد می شود و جریان کمی به نام جریان اشباع معکوس عبور میکند.

بایاس مستقیم (موافق)

در این بایاس دیود وصل و جریان را از خود عبور میدهد. و ناحیه سد شکسته خواهد شد، ولتاژ حدود 0.7 روی دیود افت می کند، که این ولتاژ به ازای جریان های بیشتر، بیشتر خواهد شد.

خاصیت دیود

دیود از نوع سیلیسیم تا ولتاژ حدود ۰/۷ ولت عایق بوده و بعد از آن به یک رسانای خوب تبدیل می‌گردد. این ولتاژ آستانهٔ تحریک برای دیودهای مختلف متفاوت است و مثلاً برای دیودهای ژرمانیومی حدود ۰/۲۵ ولت است؛ یعنی برای روشن شدن دیود سلیسیومی ۰/۷ ولت نیاز است ولی برای روشن شدن دیود ژرمانیومی ۰/۲۵ ولت لازم است.

لازم به ذکر است که این ولتاژ به ازای جریان های مختلف تغییر خواهد کرد. هر چه جریان بیشتری عبور کند افت ولتاژ دو سر ان بیشتر خواهد بود.

منحنی مشخصه دیود (دیود سیلیسیمی)

جریان اشباع معکوس و ولتاژ شکست د دیود

امّا هنگامی که ولتاژ معکوس به دیود متّصل شود، جریانی از آن، نمی‌گذرد؛ مگر جریان بسیار کمی که به «جریان اشباع معکوس» معروف است و در حدود چند میکروآمپر یا حتّی کمتر می‌باشد. این مقدار جریان معمولاً در اغلب مدارهای الکترونیکی قابل چشم پوشی است و تأثیری در رفتار سایر المان های مدار نمی‌گذارد. هرچه جنس بلور به‌کاررفته در ساخت دیود، به لحاظ ساختار، منظّم‌تر باشد، دیودْ مرغوب‌تر و جریان اشباع معکوس، کمتر خواهد بود. مقدار جریان اشباع معکوس در دیود‌های با فنّاوری جدید، عملاً به صفر می‌گراید. امّا نکته‌ی مهم آنکه تمام دیودها یک آستانه برای ماکزیمم ولتاژ معکوس دارند که اگر ولتاژ معکوس، بیش از آن شود، دیود می‌سوزد (بلور ذوب می‌شود) و جریان را در جهت معکوس نیز می‌گذراند. به این ولتاژ آستانه، «ولتاژ شکست» گفته می‌شود.

مقاومت در دیود

با توجّه به غیر خطّی بودن مشخصهٔ دیود، دو نوع مقاومت می‌توان برای دیود تعریف کرد. این مقاومت‌ها عبارتند از مقاومت استاتیکی (Rs) که در جریان DC ومقاومت دینامیکی (Rd) در جریان AC حساب می شود.

مقاومت استاتیکی

مقاومت اهمی در یک دیود از تقسیم ولتاژ دو سر دیود بر جریان عبوری از آن به دست می آید. مقاومت دیود در مقابل عبور جریان مستقیم و جریان متناوب فرق میکند. مقاومت دیود در مقابل عبور جریان مستقیم را مقاومت استاتیکی می نامند و مقدار آن را از رابطه زیر به دست می آورند.

Rdc = Vf/If

مقاومت دینامیکی

مقاومت دیود در مقابل جریان متناوب را مقاومت دینامیکی می نامند و از رابطه زیر بدست می آورند.

Rac = ∆Vf/∆If

∆= تغییرات ولتاژ یا جریان

مقاومت های معادل دیود در شرایط AC

در هر دیود عملا سه نوع مقاومت وجود دارد. یکی مقاومت مربوط به لایه N و دیگری مقاومت مربوط به لایه P و سومی مربوط به مقاومت دینامیکی لایه سد Rac است. مجموعه این مقاومت ها را Rd می نامند.

Rd = Rp+Rac+Rn

انواع دیود

1- دیود های یکسو کننده معمولی

2- دیود زنر

3- دیود نوری LED

4- دیود لیزری

5- دیود واراکتور (خازنی)

6- دیود شاتکی

7- دیود تابع نور (فتو دیود)

8- دیود چهار لایه

9- دیود یکسوساز کنترل شده سیلیکونی SCR (البته اینو دقیق نمی دونم دیود هست یا نه)

10- دیود تونلی

خازن (capacitor)

سید محمد صدر — 2016-03-19T11:20:39+01:00

خازن (capacitor)

نماد فنی نماد حقیقی

خازن (capacitor) یا انباره عنصری دوسر و پسیو است که انرژی الکتریکی را ذخیره می‌کند. انواع مختلفی از خازنها وجود دارد اما همه آنها حداقل دو هادی که توسط یک عایق از یکدیگر جدا شده اند را در ساختار خود دارند. هادی ها می توانند از جنس فلز یا الکترولیت باشند. عایق دی الکتریک نیز که برای افزایش ظرفیت خازن استفاده می شود می تواند از جنس شیشه، سرامیک، پلاستیک، میکا، کاغذ و … باشد. خازنها به همراه مقاومت‌ها، در مدارات تایمینگ استفاده می‌شوند. همچنین از خازن‌ها برای صاف کردن سطح تغییرات ولتاژ مستقیم استفاده می‌شود. از خازن‌ها در مدارات به‌عنوان فیلتر هم استفاده می‌شود. زیرا خازن‌ها به راحتی سیگنالهای متناوب را عبور می‌دهند ولی مانع عبور سیگنالهای مستقیم می‌شوند.

خازن المان الکتریکی است که می‌تواند انرژی الکتریکی را توسط میدان الکترواستاتیکی (بار الکتریکی) در خود ذخیره کند. انواع خازن در مدارهای الکتریکی بکار می‌روند. خازن را با حرف C که ابتدای کلمه capacitor است نمایش می‌دهند.

با توجه به اینکه بار الکتریکی در خازن ذخیره می‌شود؛ برای ایجاد میدانهای الکتریکی یکنواخت می‌توان از خازن استفاده کرد. خازنها می‌توانند میدانهای الکتریکی را در حجم‌های کوچک نگه دارند؛ به علاوه می‌توان از آنها برای ذخیره کردن انرژی استفاده کرد.

ظرفیت خازن

ظرفیت معیاری برای اندازه‌گیری توانایی نگهداری انرژی الکتریکی است. ظرفیت زیاد بدین معنی است که خازن قادر به نگهداری انرژی الکتریکی بیشتری است. باید گفت که ظرفیت خازن‌ها یک کمیت فیزیکی‌ست و به ساختمان خازن وابسته‌است و به مدار و اختلاف پتانسیل بستگی ندارد.

واحد اندازه گیری ظرفیت فاراد است. ۱ فاراد واحد بزرگی است و مشخص کننده ظرفیت بالا می‌باشد. بنابراین استفاده از واحدهای کوچک‌تر نیز در خازنها مرسوم است. میکروفاراد (µF)،نانوفاراد (nF) و پیکوفاراد (pF) واحدهای کوچک‌تر فاراد هستند.

نسبت مقدار باری که روی صفحات انباشته می‌شود بر اختلاف پتانسیل دو سر باتری را ظرفیت خازن (C) گویند؛ که مقداری ثابت است.

C=K(A/D)

در این رابطه:

C = ظرفیت خازن بر حسب فاراد

نام واحد	علامت واحد	مقدار واحد بر حسب فاراد
میلی فاراد	mF	0.001
میکرو فاراد	µF	0.000001
نانو فاراد	nF	0.000000001
پیکو فاراد	pF	0.000000000001

V = اختلاف پتانسیل دو سر مولد برحسب ولت
k (بدون یکا) = ثابت دی‌الکتریک است که برای هر ماده‌ای فرق دارد. تقریباً برای هوا و خلأ 1=K است و برای محیطهای دیگر مانند شیشه و روغن ۱
A = سطح خازن بر حسب m²
d =فاصله بین دو صفه خازن بر حسب متر(m)

چند نکته

آزمایش نشان می‌دهد که ظرفیت یک خازن به اندازه بار (q) و به اختلاف پتانسیل دو سر خازن (V) بستگی ندارد بلکه به نسبت q/v بستگی دارد.
بار الکتریکی ذخیره شده در خازن با اختلاف پتانسیل دو سر خازن نسبت مستقیم دارد.
ظرفیت خازن با فاصله بین دو صفحه نسبت عکس دارد.
ظرفیت خازن با مساحت هر یک از صفحات و جنس دی‌الکتریک (K) نسبت مستقیم دارد.

ساختمان خازن

ساختمان داخلی خازن از دو قسمت اصلی تشکیل می‌شود:

صفحات هادی
عایق بین هادیها (دی‌الکتریک)

هرگاه دو هادی در مقابل هم قرار گرفته و در بین آنها عایقی قرار داده شود، تشکیل خازن می‌دهند. معمولاً صفحات هادی خازن از جنس آلومینیوم، روی و نقره با سطح نسبتاً زیاد بوده و در بین آنها عایقی (دی‌الکتریک) از جنس هوا، کاغذ، میکا، پلاستیک،سرامیک، اکسید آلومینیوم و اکسید تانتالیوم استفاده می‌شود. هر چه ضریب دی‌الکتریک یک ماده عایق بزرگ‌تر باشد آن دی‌الکتریک دارای خاصیت عایقی بهتر است. به عنوان مثال، ضریب دی‌الکتریک هوا ۱ و ضریب دی‌الکتریک اکسید آلومینیوم ۷ می‌باشد. بنابراین خاصیت عایقی اکسید آلومینیوم ۷ برابر خاصیت عایقی هوا است.

ضریب دی الکتریک	نوع عایق
1	هوا
3 - 8	میکا
800 - 1200	سرامیک
2.5	پلی استر
7	اکسیدآلومینیوم
26	اکسید تانتالیوم
2 - 6	کاغذ
5.5 - 10	شیشه
2 - 5	روغن
3 - 5	فیبر
3.4 - 4.2	کوارتز
2 - 2.2	پارافین

شارژ خازن

وقتی که یک خازن بی‌بار را به دو سر یک باتری وصل کنیم؛ الکترون‌ها در مدار جاری می‌شوند. بدین ترتیب یکی از صفحات بار مثبت و صفحه دیگر بار منفی پیدا می‌کند. آن صفحه‌ای که به قطب مثبت باتری وصل شده؛ بار مثبت و صفحه دیگر بار منفی پیدا می‌کند. خازن پس از ذخیره کردن مقدار معینی از بار الکتریکی پر می‌شود. یعنی وجود اینکه کلید همچنان بسته‌است، ولی جریانی از مدار عبور نمی‌کند و در واقع جریان به صفر می‌رسد. یعنی به محض اینکه یک خازن خالی بدون بار را در یک مدار به مولدمتصل کردیم؛ پس از مدتی کوتاه عقربه گالوانومتر دوباره روی صفر بر می‌گردد. یعنی دیگر جریانی از مدار عبور نمی‌کند. در این حالت می‌گوییم خازن پرشده‌است.

دشارژ خازن

ابتدا خازنی را که پر است در نظر می‌گیریم. دو سر خازن را توسط یک سیم به همدیگر وصل می‌کنیم. در این حالت برای مدت کوتاهی جریانی در مدار برقرار می‌شود و این جریان تا زمانی که بار روی صفحات خازن وجود دارد برقرار است. پس از مدت زمانی جریان صفر خواهد شد. یعنی دیگر باری بر روی صفحات خازن وجود ندارد و خازن تخلیه شده‌است.

خلاصه ای درباره خازن

خازن: خازن یه قطعه است که کارش ذخیره ولتاژ میباشد. انواع مختلفی هم دارند که در زیر بهشون اشاره میکنم.

شارژ خازن: اگه به خازن منبع تغزیه وصل کنی یا در مدار قرارش بدی شارژ میشه ؛ یعنی بار الکتریکی درش ذخیره میشه.(بهش منبع ولتاژ وصل میکنیم)

نحوه دشارژ خازن(خالی کردن خازن از ولتاژ): منبع تغذیه رو از مدار جدا میکنیم.

AC & DC : خازن در جریان متناوب (AC) جریان را عبور می دهد و شارژ و دشارژ می شود ولی در جریان مستقیم(DC) سریعا شارژ شده و جریان را عبور نمی دهد.

فیلمی از کاربرد خازن

مقاومت الکتریکی (Resistor)

سید محمد صدر — 2016-01-21T12:47:52+01:00

مقاومت الکتریکی (Resistor)

مقاومت الکریکی عملاً هر عاملی که باعث مقاومت در برابر عبور جریان الکتریکی شود را مقاومت الکتریکی می گویند و آن را با حرف R نشان می دهند، واحد ان اهم میباشد و با Ω (امگا الفبای یونانی) نشان می دهند. هر زمانی که یک خط راست فلش دار را روی نماد فنی هر قطعه مشاهد کردید به معنای متغییر می باشد.

نماد فنی آن در استاندارد بین المللی می باشد و ما بیشتر از این نماد استفاده می کنیم .

مقاومت ثابت (Resistor)

مقاومتی که مقدار آن ثابت می باشد و نمی توانیم مقدارش را تغییر بدهیم و تابع هیچ عاملی هم نمی باشد. مانند: کربنی، آجری، سیمی، مقاومت با گرما گیر و نصب سطحی ...

مقاومت های کربنی که خیلی کاربرد دارن البته برای ما و آزمایش های خودمون، برای خواندن مقدار آنها از نوار های رنگی استفاده می کنیم. و معمولاً رنگ آخری هم خطای آنها نشان می دهند.

کربنی

سیمی

آجری

مقاومت با گرما گیر

مقاومت نصب سطحی (Surface mount Device) SMD

این مقاومت ها دیگر نیازی به لحیم کاری پشت برد ندارن و همان طور که از اسمش پیداست، روی برد مدار چاپی لحیم می شوند و از تکنولوژی خاصی برای مونتاژ و دمونتاژ آنها استفاده می شود. مقدار آنها روی آنها نوشته شده به صورت 3 یا 4 عدد. اگر چن عدد از این مقاومت ها را در کنار هم یا به هم چسبیده بسازن به آنها مدار مجتمع یا آی سی (IC) می گویند. خیلی ریز هستن!!!

مقاومت نصب سطحی یا SMD آی سی

اگر روی این مقاومت ها هم چند عدد صفر پشت سر هم دیدید این مقاومت ها را جمپر یا اتصال کوتاه می نامند (Jumper). مثال: 0 یا 00 یا 000 .

مقاومت صفر اهم (جمپر یا اتصال کوتاه) (Jumper)

مقاومت صفر اهم یا پیوند صفر اهم سیمی است که برای ردیابی اتصالات در مدارهای چاپی استفاده می‌شود که در قالبی مشابه یک مقاومت بسته‌بندی شده‌است. این قالب اجازه می‌دهد که این پیوند با استفاده از ابزارهای مشابهی که برای قراردادن سایر مقاومت‌ها بر روی برد مدار استفاده می‌شوند (همانند دستگاه مونتاژ اتوماتیک) به جای نیاز به استفاده از جامپر یا سیم‌ قرار گیرد. مقاومت‌های صفر اهمی می‌تواند به مانند مقاومت‌های استوانه‌ای یا مقاومت‌های نصب سطحی بسته‌بندی شوند.

معمولاً بعنوان سیم پل (جامپر) استفاده می شوند در مدارات دیجیتال، همچنین می شود از آنها بعنوان فیوز fuse استفاده نمود.

کربنی SMD

مقاومت های سیمی

مقاومت های سیمی نسبت به مقاومت های دیگر در وات بالا ساخته می شود. مثلا گرم کن ها و آب گرم کن ها.

خطا (Tolerance)

این مقاومت ها مقدار دقیق مثلاً (56 کیلو اهم)، دقیق 56 کیلو نمی باشد و باید با اهم متر مقدار دقیقش را اندازه گرفت ضمنا مقدار خطا در مقاومت را تلرانس یا تولرانس می گویند.

تلرانس را با یک نوار رنگی هم روی مقاومت نشان می دهند و معمولاً از رنگ های طلایی و نقره ای استفاده میشه.

توان مجاز (wattage)

توان مجاز یا در اصطلاح واتیج می گویند. مقاومت های آجری را در وات بالا می سازند. از این رابطه توان مجاز محاسبه می شود:

P=V×I

I جریان عبوری برحسب آمپر A و R مقدار مقاومت بر حسب اهم Ω و P توان مجاز مقاومت بر حسب وات W

اگر بخواهیم جریان را بدست بیاوریم از این رابطه استفاده می کنیم:

مثلا یک مقاومت 100 اهم W4/1 با یک مقاومت 100 اهم 5 w از نظر مقدار جریان عبوری با هم تفاوت دارن یعنی مقاومت W 4/1 جریان خیلی کمی می توانیم نسبت به مقاومت w 5 بگذرانیم . ضمناً از نظر فیزیکی هم خیلی نسبت به هم تفاوت دارن ها!!!

مقاومت های متغییر (Variable resistors)

مقاومت های که می توانیم مقدار آنها را تغییر دهیم و یا تابع عوامل فیزیکی هستند. راستی هر وقت این علامت را روی نماد هر قطعه الکترونیکی مشاهده کردید

پتانسیومتر و رئوستا (Potentiometer)

این مقاومت های متغییر (پتانسیو متر – رئوستا) مقاومت های هستند که ما می توانیم با دست مقدار آنها را تغییر دهیم. سه پایه دارد و پایه وسطی پایه محرک و دوپایه دیگر پایه های ثابت می باشد. نماد فنی آن در شکل زیر آمده است.

خب حالا این مقاومت های متغییر دو نوع خطی (B) و غیر خطی (A) دارن از کجا بفهمیم خطی هست یا نه؟

ابتدا یک اهم متر تهیه کنید بعد دو سیم سیاه و قرمز (پراب) رو به پایه های ثابت وصل کنید مقدار مقاومت کل را اندازه بگیرید مثلاً 50 کیلو، بعد یکی از سیم های اهم متر را به پایه محرک وصل کنید محور پتانسیومتر را به قدری بچرخوانید تا اهم متر 25 کیلو را نشان دهد. حال سیم را جابجه و مقدار دو سر دیگر را هم اندازه بگیرید اگر اون دو سر هم 25 کیلو را نشان داد خب خطی است، در غیر این صورت غیر خطی می باشد.

پتانسیومتر خطی (B)

زاویه چرخش این مقاومت ها معمولاً 270 درجه می باشد. ساختمان داخلی این مقاومت ها را در شکل های زیر می بینید.

شماره گذاری پایه های این مقاومت را در شکل زیر می بینید

مقاومت های متغییر کشویی یا سیمی

اسم این مقاومت ها به دلیل همون مقاومت داخلشون، اسم گذاری شدند. این مقاومت ها خطی هستند

مقاومت های متغییر چند طبقه

این مقاومت ها همون پتانسیومتر هستند که یک محور گردان برای چند مقاومت قرار دادند یعنی محور گردانشون مشترکه. چیز عجیبی هم نداره.

ولوم (Volume)

روی بعضی از مقاومت های متغییر یک کلید خاموش/روشن هم نصب میشه، مثل کلید ولوم.

اینا که تا این جا خوندید همه پتانسیومتر بود، اما رئوستا چیه؟

رئوستا همون پتانسیومتر هست ولی پتانسیومتر برای کنترل ولتاژ به کار میره ولی رئوستا برای کنترل جریان به کار می رود، مثلاً لامپ.

مقاومت های متغییر چند دور یا مولتی تِرِن (Multiturn variable Resistor)

این مقاومت ها اولاً خیلی کاربرد دارن، دوماً زاویه چرخش آنها 360 درجه می باشد، یعنی خیلی بیشتر از مقاومت های متغییر معمولی. به این مقاومت های متغییر مقاومت های چند دور می گویند.

مقاومت تابع حرارت (ترمیستور) (Temperature Dependent Resistor)

همان طور که از اسمش پیداست تابع گرما می باشد یا به عبارتی دیگر دمای اطرافش (خیلی نزدیک) روی آن اثر می گذارد.

در دو نوع PTC (ضریب حرارتی مثبت) یا (Positive Temperature Coefficient) و NTC (ضریب حرارتی منفی) یا (Negative Temperature Coefficient).

PTC یعنی این مقاومت با افزایش دما مقاومت بیشتر می شود و NTC با کافزایش دما مقاومت کم می شود.

از PTC برای کنترل و تشخیص درجه حرارت یا حفاظت دستگاه های که موتور الکتریکی دارند استفاده می شوند.

مقاومت های تابع نور (Light Dependent Resistor) (فتو ریزیستیور) Photo Resistor

این مقاومت تابع نور می باشد و هرچه قدر نور به آن تابیده شود مقاومت ان تغییر میکند (کم می شود) و با ان ها نیز فتو ریزیستور نیز می گویند.

حقیقی فنی

مقاومت های تابع ولتاژ :

مقدار اهم این نوع از مقاومت ها با ولتاژ رابطه معکوس دارد. یعنی با افزایش ولتاژ، مقدار اهم آن ها کاهش می یابد. به این نوع از مقاومت ها واریستور ( Varistor ) و همچنین VDR نیز می گویند. VDR از حروف اول کلمات عبارت Voltage Dependent Resistor به معنای مقاومت تابع ولتاژ گرفته شده است. نکته قابل توجه در مورد واریستورها این است که واریستورها به پلاریته ولتاژ اعمال شده وابسته نیستند که این خود مزیتی برای این نوع مقاومت ها محسوب می شود زیرا برای استفاده در مدارات AC بسیار مناسب هستند. در شکل زیر از یک نمونه VDR و علامت اختصاری آن نمایش داده شده است .

مقاومت تابع میدان مغناطیسی :

در اثر اعمال میدان مغناطیسی بر این مقاومت ها ، مقدار اهم آنها تغییر می کند. به این مقاومت ها MDR نیز می گویند که این واژه از حروف اول کلمات عبارت Dependent Resistor Magnetic به معنای مقاومت تابع میدان مغناطیسی گرفته شده است . نکته قابل توجه در مورد این مقاومت ها این است که چون در ساخت این مقاومت ها از نیمه هادی هایی با ضریب حرارتی منفی استفاده شده است بنابراین در صورت افزایش دما، مقدار اهم این مقاومت ها کاهش می یابد. در شکل زیر علامت اختصاری MDR نمایش داده شده است .

منبع: IEEE - سایت http://learn.m32.ir/